Nafaka nedir? Boşanma davasından ayrı olarak açılabilir mi?
- Pan & Partners
- 24 May 2024
- 3 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 21 Eki 2024
Nafaka nedir?
Nafaka, boşanma veya ayrılık süreçlerinde bir tarafın, boşanma ya da ayrılık sebebiyle yoksulluğa düşecek tarafa maddi destek sağlamasını ifade eder. Nafaka bağlanan tarafın cinsiyeti önem arz etmemektedir.
Yazımızda, nafaka çeşitleri ve nafaka talep etme yöntemlerini ele alacağız.
Nafaka hususunda Yargıtay kararları nelerdir, neleri kapsar?
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2016/5505 Esas 2016/9789 K. 25.1.2017 T. kararı: Ayrı yaşamada haklılığını tanık beyanı ile ispat eden ve ayrı yaşamadan kaynaklı yoksulluğa düşecek olan taraf lehine nafakaya hükmedilmesi gerektiği vurgulanmıştır.
Samsun BAM, 4. HD., E. 2019/2542 K. 2020/2566 T. 30.10.2020 kararı: Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek tarafın, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebileği vurgulanmıştır.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E. 2019/807 K. 2022/1221 T.04.10.2022 kararı: Yoksulluğa düşme hâlinin boşanma davası sırasındaki duruma göre belirlenmesi gerektiği, mahkemece kadının çalışıp çalışmadığı, çalışıyorsa yoksulluktan kurtaracak düzeyde düzenli ve sürekli bir gelirinin olup olmadığı, işten ayrılmışsa kendi isteği ile mi yoksa zorunlu olarak mı ayrıldığı hususları araştırılarak boşanma yüzünden yoksulluğa düşüp düşmeyeceğinin tespiti ile sonucuna göre yoksulluk nafakası konusunda bir karar verilmesi gerektiği vurgulanmıştır.
Nafaka türleri nelerdir?
Tedbir nafakası: Boşanma davasıyla beraber veya boşanma davası açılmadan önce, eşlerin birbirlerinden kendisi ve 18 yaşından küçük çocuklarının geçimleri için talep edebildiği nafaka türüdür. Yargılama esnasında geçici olarak hükmedilir ve yargılama sonucunda uygun nafaka türüne dönüşür.
Yoksulluk nafakası: Boşanma nedeni ile yoksulluğa düşecek olan az kusurlu eşin geçimini sağlayabilmesi için diğer eşten talep ettiği nafaka türüdür.
İştirak nafakası: Ortak çocuğun ihtiyaçları ve geçimine katkı sağlanması adına, çocuğun velayeti üzerinde bulunmayan eşin ödemesi için hükmedilen nafaka türüdür.
Yardım nafakası: Bu nafaka türü evlilik birliği ile değil ailevi ilişkiler ile ilgilidir. Kişi, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan alt soy(çocuk-torun), üst soy(ana-baba) ve kardeşlerine nafaka vermekle yükümlü kılınmıştır. Ayrıca 18 yaşın üzerindeki çocuğun eğitim hayatı devam ediyorsa, anne ve baba kendilerinin de durum ve koşullarına bağlı olarak reşit çocuğuna bakmakla yükümlü kılınmıştır.
Tedbir/yoksulluk nafakası nasıl talep edilir? Boşanma davasından ayrı olarak nafaka talep edilebilir mi?
Nafaka, eşlerden birinin talebi üzerine mahkeme kararı ile bağlanır. Boşanma davası açılmamış olsa dahi ayrı yaşayan eşler için nafaka talep edilebilir. Nafaka, boşanma davası var ise boşanma davasına bakan mahkemeden, boşanma davası yok ise eşlerden birinin yerleşim yeri Aile Mahkemesine açılacak bir dava ile talep edilebilir. (Aile Mahkemesi olmayan yerlerde dava Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmalıdır.)
Eşe tedbir/yoksulluk nafakası bağlanabilmesinin şartları nelerdir?
Kişi boşanma/ayrılık sebebiyle yoksulluğa düşmelidir,
Boşanma/ayrılmada karşı tarafa göre daha az kusurlu olmalıdır,
Karşı tarafın maddi koşulları dikkate alınarak yoksulluğa düşen tarafın geçimini sağlayacak kadar hükmedilir.
Nafaka mağduriyet yaşayan tarafı korumayı amaç edinen bir mekanizmadır. Nafaka zenginleşme aracı değildir.
Çalışan eşe tedbir/yoksulluk nafakası hükmedilir mi?
Eşlerin ikisinin de çalışıyor olması ve gelirlerinin olması eşlerden birine tedbir nafakası bağlanmasını engelleyen bir hal değildir. İki tarafında çalışması durumunda gelir düzeyleri arasında ciddi bir fark olması durumunda tedbir nafakasına hükmedilebilir. Ancak eşlerin ikisinin de gelir düzeyinin aynı olması durumunda birbirlerine karşı tedbir nafakası verme yükümlülüğü altına sokulamazlar. Nitekim bu aşamada evliliğin sona ermesinden yahut ayrı yaşamadan dolayı yoksulluğa düşen bir taraf bulunmamaktadır. Bu durum çocuklar açısından geçerli değildir. Çocuklar için tedbir nafakası yükümlülüğü devam edecektir.
Size nasıl yardımcı olabiliriz?
Nafaka, duygusal yükü ağır, hassas ve dikkat gerektiren süreçler içerir. Önemli bir şartın yahut delilin gözden kaçırılması ciddi hak kayıplarına sebep olabilir. Dolayısıyla nafaka ile ilgili yasal süreçler hakkında bir avukata danışmanız önemlidir.
Pan & Partners olarak, nafaka ile ilgili tüm yasal süreçlerde her zaman yanınızda olduğumuzu ve hukuki destek vermeye hazır olduğumuzu belirtmek isteriz.
Unutmayın: Haklarını savunmak kişinin en değerli savaşıdır!
Not: Bu yazı, bilgilendirme amaçlıdır ve yasal tavsiye niteliği taşımamaktadır. Konu ile ilgili yasal düzenlemeler ve haklarınız hakkında bilgi edinmek için bir avukata danışmanız tavsiye edilir.
Yorumlar